LPG Cylinder Price नवीन वर्षाच्या सुरुवातीला देशातील सर्वसामान्य नागरिक आणि व्यावसायिकांसाठी महत्त्वाची बातमी समोर आली आहे. गॅस सिलेंडरच्या किंमतींमध्ये मोठे बदल झाले असून व्यावसायिक गॅस सिलेंडरच्या किमतीत लक्षणीय घट झाली आहे. यामुळे व्यावसायिकांना मोठा दिलासा मिळाला आहे. घरगुती आणि व्यावसायिक वापरासाठीच्या गॅस सिलेंडरच्या किंमतींमध्ये झालेल्या या बदलांचा व्यापक परिणाम होणार आहे.
एप्रिल 2024 पासून घरगुती वापरासाठी 14.2 किलोच्या एलपीजी सिलेंडरच्या किमतीत कोणताही बदल झालेला नाही, ही ग्राहकांसाठी दिलासादायक बाब आहे. याआधी मार्च 2024 मध्ये गॅसच्या दरात मोठी घट करण्यात आली होती, ज्यामुळे किंमती 1100 रुपयांवरून खाली आल्या होत्या. सध्या देशातील प्रमुख शहरांमध्ये घरगुती गॅस सिलेंडरची दर स्थिर आहेत.
गॅस सिलिंडर किंमत
दिल्लीमध्ये 14 किलोच्या एलपीजी गॅस सिलिंडरची किंमत 803 रुपये आहे, तर मुंबईत ती 802.50 रुपये आहे. कोलकात्यात हा सिलिंडर 829 रुपयांना मिळतो, आणि चेन्नईत त्याची किंमत 818.50 रुपये आहे. प्रत्येक शहरात एलपीजी गॅस सिलिंडरच्या किमतीत फरक असतो. या किंमती स्थानिक कर, वाहतूक खर्च आणि इतर घटकांवर अवलंबून असतात. यामुळेच प्रत्येक ठिकाणी गॅस सिलिंडरच्या किमती वेगळ्या असतात.
सबसिडी मिळते
उज्ज्वला योजनेअंतर्गत लाभार्थ्यांना प्रत्येक सिलेंडरवर 300 रुपयांची अतिरिक्त सवलत दिली जात आहे. ही सवलत विशेषत: सामान्य कुटुंबांसाठी मोठा आधार ठरली आहे. यामुळे गरीब आणि मध्यमवर्गीय कुटुंबांना गॅस सिलेंडर वापरणे अधिक परवडत आहे. या योजनेचा फायदा घेऊन अनेक कुटुंबे स्वच्छ इंधनाचा वापर करत आहेत. महिलांना स्वयंपाकासाठी सुरक्षित आणि सोयीस्कर इंधन मिळवता येत आहे. यामुळे जीवनमान सुधारण्यास मदत मिळत आहे.
व्यावसायिक गॅस सिलेंडरच्या किमतीमध्ये 2025 च्या सुरूवातीला मोठी घट झाली आहे. जुलै 2024 पासून दर सातत्याने वाढत होते, पण आता पहिल्यांदाच सहा महिन्यांच्या कालावधीनंतर या किमतींमध्ये घट दिसून आली आहे. हे बदल प्रमुख शहरांमध्ये पाहायला मिळत आहेत. ही घट व्यवसायांना आर्थिक फायदे देईल, विशेषतः जेव्हा खर्च कमी होतात. नवीन दर प्रमुख महानगरांमध्ये लागू होण्यास सुरुवात झाली आहे.
व्यावसायिक गॅस सिलिंडर किंमत
दिल्लीमध्ये 19 किलो व्यावसायिक गॅस सिलिंडरच्या किमतीत 14.5 रुपयांची घट होऊन ती 1,804 रुपये झाली आहे. मुंबईमध्ये ही घट 15 रुपये झाली असून, गॅस सिलिंडरची किंमत 1,756 रुपये आहे. कोलकातामध्ये 16 रुपयांची कमी होऊन सिलिंडरचा दर 1,911 रुपये आहे. चेन्नईमध्येही 14.5 रुपयांची कमी झाली असून, गॅस सिलिंडर 1,966 रुपयांना उपलब्ध आहे.
जुलै ते डिसेंबर 2024 दरम्यान, व्यावसायिक गॅस सिलेंडरच्या किमतींमध्ये महत्त्वपूर्ण वाढ झाली. या पाच महिन्यांच्या कालावधीत, दिल्लीत 172.5 रुपयांनी वाढ झाली. मुंबईतही गॅस सिलेंडरच्या किमतीत 173 रुपयांची वाढ दिसून आली. कोलकत्ता आणि चेन्नईमध्ये ही किमती 171 रुपयांनी वाढल्या. या सर्व शहरांमध्ये सिलेंडरच्या किमतीत झालेली वाढ सामान्य ग्राहकांसाठी धक्का देणारी ठरली आहे.
डिसेंबर 2024 मध्ये सलग पाचव्या महिन्यात एलपीजी सिलेंडरच्या किमतीत वाढ करण्यात आली होती. यामध्ये 19 किलो वजनाच्या सिलेंडरची किंमत 16.50 रुपये वाढवली गेली होती. ही दरवाढ ग्राहकांवर अतिरिक्त आर्थिक भार आणणारी ठरली. या किमतींची वाढ सामान्य वापरकर्त्यांसाठी चिंतेचा विषय बनली आहे. सिलेंडरच्या किमतींमध्ये होणारी ही सातत्याने वाढ आर्थिक स्थितीवर परिणाम करत आहे.
किमतींमधील बदल विविध क्षेत्रांवर वेगवेगळ्या प्रकारे प्रभाव टाकत आहेत. घरगुती वापरकर्त्यांसाठी, स्थिर किमतींमुळे कुटुंबांना थोडा दिलासा मिळाला आहे. उज्ज्वला योजनेत मिळणारी सबसिडी यामध्ये महत्त्वाची मदत करत आहे. तरीही, मागील काही वर्षांत किमतींमध्ये झालेली वाढ कुटुंबांच्या मासिक खर्चावर परिणाम करत आहे. यामुळे सामान्य कुटुंबांना अधिक ताण सहन करावा लागतो.
नवीन वर्षात किमतींत झालेली घट व्यवसायिक क्षेत्रासाठी दिलासादायक आहे, पण मागील सहा महिन्यांतील किमतींच्या वाढीच्या तुलनेत ही घट अपेक्षेप्रमाणे कमी आहे. हॉटेल्स, रेस्टॉरंट्स आणि इतर व्यावसायिक व्यवसायांवर याचा थोडा परिणाम दिसत आहे. यामुळे त्यांना ग्राहकांचे आकर्षण मिळवण्यासाठी जास्त प्रयत्न करावे लागणार आहेत. किमतीत घट झाल्याने थोडा आराम मिळाला असला तरी, उद्योगांसाठी अजूनही काही आव्हाने बाकी आहेत.
किमतींमधील बदल विविध घटकांवर आधारित असतात. यामध्ये आंतरराष्ट्रीय कच्च्या तेलाच्या किमती, डॉलरच्या तुलनेत रुपयाचे मूल्य, सरकारची धोरणे आणि सबसिडी, तसेच जागतिक राजकीय परिस्थिती यांचा समावेश होतो. या घटकांचे परस्पर जोडलेले परिणाम किमतींवर प्रभाव टाकतात. त्यामुळे दरवाढ किंवा घसरण हे सर्वच बाबींच्या आधारावर ठरते.
उज्ज्वला योजना
उज्ज्वला योजना ही भारत सरकारची एक महत्त्वाची योजना आहे, ज्याचा उद्देश ग्रामीण भागातील महिलांना स्वच्छ आणि सुरक्षित इंधन (एलपीजी) प्रदान करणे आहे. या योजनेअंतर्गत, सरकार महिलांना एलपीजी गॅस कनेक्शनसाठी आर्थिक मदत पुरवते, सरकारच्या या उपक्रमामुळे ग्रामीण भागातील महिलांना स्वावलंबी बनवण्याचा आणि त्यांच्या जीवनमानात सुधारणा करण्याचा मोठा प्रयत्न केला जात आहे.
स्वच्छ इंधन
एलपीजी एक स्वच्छ इंधन आहे आणि ग्रामीण भागातील महिलांसाठी तसेच व्यावसायिक वापरकर्त्यांसाठी प्रदूषण-मुक्त, धूर-मुक्त आहे. यामुळे महिलांना स्वच्छ आणि सुरक्षित इंधन वापरण्याची संधी मिळते. सरकारच्या मदतीने यासाठी विविध योजनाही अधिक प्रभावीपणे राबवण्यात येत आहेत. यामुळे महिलांच्या दैनंदिन जीवनातील आरोग्यविषयक धोके कमी होतात आणि पर्यावरणाच देखील रक्षण होते.